لوکوسیتها بر اساس حضور یا عدم حضور گرانولهای اختصاصی در سیتوپلاسم خود به دو دسته گرانولوسیتها (دانهدارها) و آگرانولوسیتها (بدون دانهها) تقسیم میشوند.گرانولوسیتها بر اساس رنگپذیری گرانولهای اختصاصی به سه دسته نوتروفیلها، ائوزینوفیلها و بازوفیلها تقسیم میگردند. آگرانولوسیتها به دو دسته لنفوسیتها و مونوسیتها تقسیم میشوند.
نوتروفیلها Neutrophils: نوتروفیلها بیش از ۶۰% گلبولهای سفید خون را تشکیل میدهند ودارای هسته لبوله ( چند لوبه ) میباشند، توانائی بیگانه خواری (فاگوسیتوز) دارند. سیتوپلاسم این سلول دارای گرانولهای بسیار ظریف صورتی کم رنگ میباشد. نوتروفیلها در عفونتهای حاد مانند بیماریهای عفونی و آپاندیسیت حاد درخون افزایش مییابند .
ائوزینوفیلها Eosinophil: یا اسیدوفیلها حدود ۵% از گلبول سفید خون را تشکیل میدهند ودارای هسته دو لوبه است. سیتوپلاسم سلول حاوی دانههای نارنجی فراوان است.تعداد ائوزینوفیلها در بیماریهای ازدیاد حساسیتی وعفونتهای انگلی درخون افزایش مییابد.
بازوفیلها Basophi: کمترین درصد گلبولهای سفید (۱%) در یک گسترش خونی را دارند . بازوفیلها دارای دانههای درشت آبی تیره در سیتوپلاسم خود هستند.این دانهها حاوی مواد متعددی مانند هیستامین، پروتئوگلیکان ( مانندهپارین و کندروایتین ) و آنزیمهای پروتئولیتیک (مانند الاستاز و لیزوفسفولیپاز ) هستند که نقش مهمی در واکنشهای التهابی دارند.آزاد شدن هیستامین در خون باعث ایجاد علائم حساسیت (آلرژی) ازجمله التهاب، قرمزی، خارش و مخصوصا کهیر میگردد.
آگرانولوسیتها : در سیتوپلاسم این نوع گلبولهای سفید دانه وجود ندارند. مثل : لنفوسیتها و مونوسیتها. لنفوسیتها خود به دو نوع اصلی B و T تقسیم میشوند که در ساخت آنتی بادی و فاگوسیتوز نقش دارند.
میزان طبیعی گلبولهای سفید ۴۵۰۰ الی ۱۰۰۰۰ گلبول سفید در هر میکرولیتر(LCM) است. لکوپنی یا پایین آمدن گلبولهای سفید که در موارد زیر ایجاد میشود: نارسایی مغز استخوان( برای مثال ناشی از عفونت، تومور)، بیماریهای واسکولار-کلاژنی ( مثل لوپوس )، بیماریهای کبدی و طحال و رادیوتراپی .
لکوسیتوز یا بالا رفتن گلبولهای سفید که در موارد زیر دیده میشود:بیماریهای عفونی و برخی سرطانهای خونی
هم گرانولوسیت ها و هم آگرانولوسیت ها هنگامی که در پلاسمای خون معلق اند کروی شکل اند. اما بعضی از آنها پس از ترک رگ های خونی و تهاجم به بافت ها آمیبی شکل می شوند.
هسته گرانولوسیت ها دو یا تعداد بیشتری لوب (بخش) دارد. گرانولوسیت ها شامل "نوتروفیل" ها، "ائوزینوفیل" ها و "بازوفیل" ها هستند.
نوتروفیل ها سلول های پر تحرکی هستند که می توانند با عمل فاگوسیتوز (بیگانه خواری) موجب از بین رفتن ذرات خارجی و بافت های در حال تخریب شوند.
ائوزینوفیل ها از نظر ظاهری شبیه نوتروفیل ها هستند. این سلول ها در عفونت های انگلی افزایش می یابند و با ترشح موادی می توانند بسیاری از انگل ها را نابود کنند. در حساسیت ها (آلرژی ها) نیز تعداد ائوزینوفیل ها زیاد می شود.
بازوفیل ها در ترشح ماده ای به نام "هپارین" که یک ماده ضد انعقاد خون است و نیز در ترشح "هیستامین" که گشاد کننده رگ ها است دخالت دارند.
آگرانولوسیت ها گرانول اختصاصی ندارند، ولی حاوی "لیزوزوم" هستند. هسته آنها گرد یا دندانه دار است. این گروه شامل "لنفوسیت" ها و "منوسیت" ها هستند.
منوسیت ها پس از خروج از خون و ورود به بافت های بدن به صورت سلول های درشتی به قطر 80 میکرومتر به نام "ماکروفاژ" در می آیند (هر میکرومتر (میکرون) برابر یک میلیونیوم متر است) در حقیقت منوسیت ها به وسیله پدیده ای به نام "دیاپدز" از منافذ رگ های خونی عبور می کنند و وارد بافت ها می شوند و تبدیل به ماکروفاژ می شوند (در نتیجه ماکروفاژ ها درخون وجود ندارند).
گلبول سفید (رنگ سفید) در کمین باکتری (رنگ سبز)
گلبول های سفید خون یا لکوسیت ها در دفاع بدن در مقابل عوامل بیگانه دخالت دارند. این سلول ها هنگامی که به صورت معلق در خون گردش می کنند، به شکل کروی و غیر متحرک هستند. ولی هنگام مواجه شدن با ماده ای که می خواهند با آن مبارزه کنند، توانایی پهن شدن و تحرک را کسب می کنند.
لکوسیت ها می تواننداز طریق دیاپدز، با عبور از بین سلول های پوششی، وریدچه ها و مویرگ ها را ترک کرده و به داخل بافت همبند نفوذ کنند (دیاپدز روندی است که مسئول جریان یک طرفه گرانولوسیت ها و منوسیت ها از خون به بافت ها است).
از مناطق ملتهب مواد شیمیایی آزاد می شود که موجب افزایش دیاپدز می شود.
تعداد لکوسیت ها در خون بر حسب سن، جنس و شرایط فیزیولوژیک (طبیعی) بدن متغیر است. در بالغین طبیعی تقریباً 6000 تا 10000 لکوسیت در هر میکرولیتر خون وجود دارد.
نظرات شما عزیزان:
موضوعات مرتبط: زيست شناسي ، ،
برچسبها: